ضعف سیستم ایمنی بدن می‌تواند مشکلات بسیاری را برای افراد ایجاد کند. در واقع سیستم ایمنی بدن مانند یک ارتش، از بدن در برابر ویروس‌ها، میکروب‌ها، باکتری‌ها و انواع بیماری‌ها دفاع می‌کند. در نتیجه سیستم ایمنی ضعیف، به معنی ضعف در توان دفاعی بدن در مقابل انواع بیماری‌ها است. در این مطلب به علائم ضعف در سیستم ایمنی و راهکارهای تقویت سیستم ایمنی بدن نگاهی خواهیم کرد.
سیستم ایمنی بدن چیست؟
سیستم ایمنی در واقع یک شبکه پیچیده و چند لایه است که از اجزای بدن مانند سلول‌ها، ارگان‌ها و بافت‌ها محافظت می‌کند. اگر اجزای اصلی این شبکه دفاعی را بخواهیم بشناسیم، می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم.
۱. پوست
پوست دیواره دفاعی بدن در مقابل انواع عوامل عفونی بدن بوده و مانع از ورود این عوامل به داخل بدن می‌شود.
۲. غشای مخاطی
وجود مشکل در غشاء مخاطی، عاملی برای ضعف سیستم ایمنی است. غشاء مخاطی یک لایه نرم است که درون بعضی از ارگان‌ها وجود داشته و حفره‌های داخل بدن را پر کرده است. غشاء مخاطی وظیفه تولید موکوس را بر عهده دارد. موکوس مانند یک دام عمل کرده و ویروس‌ها یا باکتری‌هایی که به بدن انسان وارد شده‌اند را در خود حبس کرده و آنها را از بین می‌برد.
۳. سیستم لنفاوی
سیستم لنفاوی شامل اجزایی از بدن مثل لوزه‌ها، تیموس، طحال، غدد و عروق لنفاوی و حتی مغز استخوان می‌شود. وظیفه اصلی این سیستم، تولید و تکثیر گلبول‌های سفید است.
۴. گلبول سفید
گلبول‌های سفیدی که در سیستم لنفاوی تولید و ذخیره شده‌اند، وارد جریان خون شده و در خون به حالت شناور هستند. گلبول‌های سفید شبیه به پیاده نظام یک ارتش، در تمامی بدن به دنبال عوامل عفونی بوده و با آنها مبارزه می‌کنند.
ضعف سیستم ایمنی بدن
سیستم ایمنی بدن چگونه عمل می‌کند؟
زمانی که مشکل ضعف سیستم ایمنی بدن وجود نداشته باشد، اگر یک جرم ناشناس به دلایل متفاوتی همچون سم‌ها، بیماری‌های عفونی و یا سلول‌های سرطانی در بدن شناخته شود، آنتی ژن سطحی آنها شناسایی خواهد شد. سپس سیستم ایمنی آنتی بادی خاص مبارزه با آن جرم ناشناس که نوعی پروتئین است را به همراه سایر سلول‌های مورد نیاز، تولید کرده و به مبارزه برای حذف جرم ناشناس می‌پردازد. اما در دفعات بعدی، از آنجایی که بدن جرم مهاجم را شناسایی کرده است، با سرعت بیشتر و بهتر آنتی بادی مناسب را تولید خواهد کرد. در واقع بدن اگر بتواند آنتی بادی مناسب را به اندازه مناسب در بدن ایجاد کند، گفته می‌شود که بدن در برابر آن جرم مهاجم، ایمنی یافته است.
انواع ایمنی در بدن انسان
سه نوع ایمنی در بدن انسان وجود دارد. ایمنی ذاتی، که شامل اجزایی همچون پوست می‌شود. ایمنی اکتسابی یا فعال به نوعی از ایمنی گفته می‌شود که از طریق واکسن و یا ابتلای قبلی به بیماری ایجاد می‌شود. ایمنی غیر فعال نیز نوع دیگری از ایمنی بدن انسان است که از طریق محصولات خونی، آنتی بادی به بدن فرد تزریق می‌شود.
علائم ضعف سیستم ایمنی بدن انسان
هرچند که علائم متفاوت و مختلفی برای تشخیص ضعف سیستم ایمنی بدن وجود دارد، اما برخی از این عوامل شایع‌تر بوده که در ادامه به آنها اشاره خواهیم کرد.
– سرماخوردگی و ضعف سیستم ایمنی
سرماخوردگی یکی از بیماری‌های شایع فصلی است. پزشکان معتقدند هر فرد بالغ ممکن است در یک سال حدود سه یا چهار بار سرماخوردگی را تجربه کند. اما اگر تعداد بار ابتلا به سرماخوردگی افزایش چشمگیری داشته باشد و یا مدت درمان این بیماری بیش از حد معمول زمان ببرد، نشانه‌ای برای ضعف سیستم ایمنی خواهد بود.
– مشکلات گوارشی و ضعف سیستم ایمنی
در طول روز ممکن است از طریق دهان، بسیاری از آلاینده‌ها و تهدیدکننده‌های سلامتی مانند باکتری‌ها وارد دستگاه گوارش بشوند. اما سیستم ایمنی بدن در دستگاه گوارش بسیار قوی عمل کرده و این تهدیدکنندگان سلامتی را از بین می‌برد. اما اگر سیستم ایمنی ضعیف عمل کند، اسهال یا یبوست که از نشانه‌های وجود آلودگی در دستگاه گوارش هستند، به دفعات زیادی تکرار می‌شوند. در نتیجه اگر پشت سر هم به اسهال یا یبوست دچار بشوید، احتمالا سیستم ایمنی شما به درستی عمل نمی‌کند.
– زخم‌هایی که خوب نمی‌شوند، نشانه‌ای برای ضعف سیستم ایمنی
بریدگی‌ها و خراش‌ها در زندگی روزمره بر روی پوست انسان ایجاد شده و پس از مدتی پوست خود را بازیابی و ترمیم خواهد کرد. اما اگر سلول‌های ایمنی به اندازه کافی در بدن وجود نداشته باشند، درمان زخم‌ها در مدت معمول ترمیم نشده و حتی ممکن است عامل بیماری‌های دیگری نیز بشوند.
– عفونت‌های پی در پی، نشانه‌ای برای ضعف سیستم ایمنی
اگر در یک مدت مشخص، بیش از حد معمول دچار انواع بیماری‌های عفونی بشوید، مشخص است که بدن در دفاع از خود دچار ضعف شده و سیستم ایمنی به درستی نمی‌تواند وظیفه خود را انجام بدهد.
– احساس خستگی غیر متعارف و ضعف سیستم ایمنی
اگر کار غیرعادی و زیادی انجام نداده‌اید، خواب کافی داشته‌اید، نگرانی و استرس خاصی نداشته‌اید، اما احساس خستگی از بدن شما خارج نمی‌شود، یکی از علائم ضعف در سیستم ایمنی در بدن شما به وجود آمده است. در واقع بدن به جای اینکه انرژی خود را برای اعضا و ارگان‌های دیگر مصرف کند، مجبور به مصرف انرژی در تقویت سیستم ایمنی شده است.
– ضعف سیستم ایمنی و ریزش مو
در برخی از مواقع، سیستم ایمنی بدنی که ضعیف شده است، به فولیکول‌های مو حمله کرده و باعث ریزش مو می‌شود. ممکن است این حمله باعث ایجاد طاسی منطقه‌ای نیز بشود.
چه دلایلی باعث ایجاد ضعف در سیستم ایمنی بدن می‌شود؟
عوامل متعددی ممکن است باعث ایجاد ضعف در سیستم ایمنی بدن یک فرد بشود. برخی از بیماری‌ها، بیماری‌های ارثی و ژنتیکی می‌توانند عامل ضعف سیستم ایمنی باشند. سبک زندگی نیز در این خصوص تاثیر زیادی می‌تواند داشته باشد. به عنوان مثال، کم خوابی شدید، کمبود تحرک، استرس شدید و مداوم، خوراکی‌های چرب و صنعتی، استفاده بی‌رویه از انواع آنتی بیوتیک‌ها، اضافه وزن، نوشیدنی‌های الکلی و مصرف دخانیات از مهمترین علل ایجاد ضعف در عملکرد سیستم ایمنی بدن است.
راهکارهای تقویت سیستم ایمنی بدن
راهکارهای تقویت سیستم ایمنی بدن
جالب است بدانید که شما به راحتی می‌توانید به تقویت سیستم ایمنی بدن خود کمک کنید. چند مورد از مهمترین راهکارهای تقویت سیستم ایمنی بدن را در ادامه مرور خواهیم کرد:
۱. ورزش و فعالیت بدنی متناسب
سعی کنید هر روز ورزش‌های هوازی انجام بدهید، جذب اکسیژن بیشتر به بدن شما کمک خواهد کرد تا در برابر بیماری‌ها مقاومت بیشتری داشته باشید و ضعف سیستم ایمنی را کاهش بدهید.
۲. خواب و استراحت کافی
همانطور که تحرک و فعالیت بدنی مفید است، استراحت و خواب کافی نیز به بدن شما در تقویت سیستم ایمنی بدن کمک خواهد کرد. در حالت خواب بدن شما می‌تواند بهتر به ترمیم خود بپردازد. همچنین خواب کافی استرس شما را کاهش خواهد داد.
۳. رژیم غذایی سالم و کامل
سعی کنید مواد غذایی مغذی که انواع ویتامین‌ها، مواد معدنی و املاح را دارند مصرف کنید. مواد خوراکی دارای ویتامین C و آنتی اکسیدان را حتما در برنامه تغذیه خود قرار بدهید. در مقابل سعی کنید از مصرف مواد غذایی صنعتی و فرآوری شده بپرهیزید. مصرف نوشیدنی‌های الکی و استفاده از دخانیات را نیز فراموش کنید تا بدن سالم‌تری داشته باشید.
۴. مکمل ویتامین D
بسیاری از افراد به دلیل قرار نگرفتن به اندازه کافی در مقابل نور آفتاب، دچار کمبود ویتامین D می‌شوند. این ویتامین در تقویت سیستم ایمنی شما تاثیر زیادی خواهد داشت. در صورت نیاز می‌توانید برای تامین این ویتامین، از مکمل ویتامین D3 برونسون استفاده کنید تا با ضعف سیستم ایمنی خود مقابله کنید.
بدون دیدگاه